Merlijn de Tovenaar (Engels: The Sword in the Stone) is een Amerikaanse tekenfilm uit 1963 van Walt Disney Feature Animation.
Het is de achttiende lange tekenfilm van Disney.
Tevens was dit de laatste animatiefilm die Walt Disney nog persoonlijk produceerde.
Het verhaal van de film is gebaseerd op het boek The Sword in the Stone; het eerste deel uit de reeks The Once and Future King.
Dit boek zelf is losjes gebaseerd op de legende van Koning Arthur.

In een afgelegen kasteel woont een verlegen onhandige weesjongen, Wart. Hij wordt getraind om schildknaap te worden van de arrogante Kay, de zoon van Warts pleegvader Sir Ector. Kay bereidt zich voor op deelname aan het grote toernooi in Londen. Wanneer Wart de oude tovenaar Merlijn tegen het lijf loopt, ziet deze wel wat in hem. Merlijn besluit Wart te trainen.

Merlijn neemt zijn intrek in een vervallen toren en leert Wart via een aantal levenslessen het belang van kennis en intelligentie. Zo verandert hij Wart in onder meer een vis, een eekhoorn en een vogel. In deze gedaantes moet hij zich verweren tegen grotere en sterkere dieren, respectievelijk een snoek, een wolf en een havik. Door zijn hersens te gebruiken, én met hulp van Merlijns chagrijnige uil Archimedes, weet Wart de roofdieren te slim af te zijn. Sir Ector is daarentegen minder blij met Merlijn. Wart mag nu niet meer Kays schildknaap zijn, omdat Merlijn hem met ‘zwarte magie’ corrumpeert.

Ontmoet nu Merlijn de Tovenaar live op uw evenement.